Kelebek Vana Nedir ?

Sanayi devrimiden bugüne kadar gelişen üretim teknolojileri içerisinde en önemli bağlantı ekipmanlarından biri kelebek vanadır. İsmini özel tasarımı ve disk ile milin hareket sisteminden almaktadır. Uçucu gazlar, sıvı ve bütün akışkanların hareketlerini kontrol etmek için kullanılan özel tasarımlı, kullanışlı bir vana türüdür. En çok kullanıldığı alanlar ; endüstri tesisleri, gemi, yük gemileri, enerji istasyonları, su tesisleri, geri dönüşüm tesisleri, ısıtma ve soğutma sistemleri olarak özetlenebilir.

Hızlı ve kullanışlı olmasının yanı sıra gemi imalatında (tersanelerde) tercih edilmesinde diğer neden hafif olmasıdır. Elbette kullanılacak alan tasarımını etkilemektedir. Gemi imalatında kullanıldığı gibi katı maddelerin ve gazların kontrol edilmesindede kullanılmaktadır. Kelebek vana imalarında ağırlıklı olarak çelik malzeme kullanılır. Çelik aynı zamanda katı maddelerin yaratacağı basınçlarıda kontrol altına alacağı için dayanıklı bir maddedir. Kelebek vana imalatında ihtiyacınız olan özel tasarımlar için döküm vana sistemi ile de üretim yapılabilmektedir. Kelebek vana dökümünde pik malzeme kullanılır.

Kelebek Vana nasıl üretilir ?

Kelebek vana imalatında üretim aşaması şu şekildedir. Öncelikle gövdenin pik döküm ile malzemenin şekillendirilmesidir. Daha sonra 316 standartında paslanmaz çeliğin şekillendirilmesi ve dn25, dn300, ss420, dn350,, dn600, ss431 standartlarında millerin üretilmesidir. Üretimde izlenecek bağlantı tipi wafer tipi bağlantı sistemidir. Kelebek vanaların çalışma sıcaklığı 140 santigrat dereceye çıkabilmektedir. Eksi 10 santigrat dereceye kadarda soğuk iklimlerde çalışabilmektedir.

Üretilen wafer tip kelebek vananın disk sisteminin kusursuz hareket etmesi hedeflenmelidir.

Kelebek vana nasıl çalışır ?

Kelebek vana yukarıda da belirttiğimiz gibi malzemenin akışkanlığının kontrol edilmesini sağlayan bir araçtır. Kelebek vana içerisine yerleştirilmiş dikey yapıda bir mil etrafında hareket edebilen bir vana çeşididir. İçerisinde bulunan mil kendi ekseni içerisinde hareket etmek suretiye istenilen açıyla açılıp kapatılmasını sağlamaktadır. Milin etrafı plastik veya izolasyon maddesi ile sızdırmazlığı sağlanır. Sızdırmazlık sistemi aynı zamanda koruyucu eleman görevide görmektedir. Üretim hattına bağlı olarak kullanılacak malzemelerden biride aktüatör malzemesidir.

Aktüatör nedir ?

Aktüatör kelebek vanayı kontrol eden bir tür motor görevi görür. Aktüatörün çalışması için bir elektrik kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Aktüatör petro kimya tesislerinde ani parlama tehlikesinden ötürü pek tercih edilmez.

Kelebek Vana nasıl kontrol edilir ?

Kelebek vana genel olarak el ile manuel olarak adlandırılan şekilde kontrol edilir. Aynı zamanda tekli pnomatik tetitkleyicili aktüatör ve çift tetikleyicili pnomatik aktüatörlü olarak kontrolde edilebilir. Elektrik beslemeli olarakta aç/kapa düğmesi ile de kontrol edilebilir.

Örnek vermek gerekirse acil durumlarda personelin ani müdahale edebilmesi için kelebek vana tercih edilir.

Dın Normu Vana Neden Kullanılır ?

Kelebek vana genel olarak el ile manuel olarak adlandırılan şekilde kontrol edilir. Aynı zamanda tekli pnomatik tetitkleyicili aktüatör ve çift tetikleyicili pnomatik aktüatörlü olarak kontrolde edilebilir. Elektrik beslemeli olarakta aç/kapa düğmesi ile de kontrol edilebilir.

Kelebek vana montaj çeşitleri nelerdir ?

Genel olarak kelebek vanaların kullanıldığı alanlara bağla olarak üç tip montaj ve bağlantı sistemi vardır.

Wafer montaj sistemi, Kelebek vana (genellikle iki) flanşların arasına montajı yapılır. Genel olarak giriş ve çıkışa izin verebildiği için üretim proseslerinin sonlarında kullanılmaz.

Flanşlı montaj sistemi, Kelebek vana özellikle gemicilik ve petro kimya yani ani basınç değişimlerinin yaşandığı tesislerde flanşlı montaj sistemi kullanılmaktadır. Paslanmaz çelik malzeme ile basınçlı malzeme kontrol altına alınır. Ülkemizde ağırlıklı olarak gıda proseslerinde ve gemicilik alanlarında bu montaj sistemi tercih edilir.

Lug Montaj sistemi ; Kelebek vananın tepesinde bulunan kulak yapısına benzeyen lig kontrol sistemi ile montajı yapılmaktadır. Kulak yapısı içerideki disk ile bağlantılı olduğu için daha ziyade küçük tesislerde kullanılmaktadır. Üretim prosesisinin son aşamasındada kullanılabilir.

Özet ; Kelebek vana üretim ve kullanım prosesinde montaj bağlantısı malzemenin basıncına göre kelebek vana tipleri tercih edilmektedir.